CHP Niğde Milletvekili ve Tarım Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, Türkiye'nin tarım ürünlerinde yaşanan iade sorunlarına dikkat çekti.

Gürer, pestisit kalıntıları ve ithal ürünlerdeki denetim eksikliklerine yönelik önemli açıklamalarda bulundu. Türkiye’ye ithal gelen ürünlerinde farklı ülkelerde sorunlar yaşadığına işaret ederek giden sorunlu da ithal gelenlerin hepsi temiz mi?” diye sordu.

PESTİSİT UYARISI

Tarımda kullanılan pestisitlerin insan sağlığına ve çevreye zararlarına da dikkat çeken CHP Milletvekili Ömer Fethi  Gürer,

"Böcekler, kemirgenler ve bitki hastalıklarıyla mücadele için kullanılan tarım zehirleri, suyun ve toprağın kirlenmesine yol açıyor, faydalı böceklerin ölümüne sebep oluyor. Avrupa Birliği geçiş sürecinde 250’ye yakın etken madde yasaklandı, ancak o dönemde bu maddelerin kullanımı bile insan sağlığında ciddi sorunlara yol açtı. Bugün hala ihracata gönderdiğimiz ürünlerde pestisit ve aflatoksin nedeniyle iadeler yaşanıyor. Bu sorun hem üreticimizi hem de ülkemizin itibarını zedeliyor. Ayrıca ithal ettiğimiz ürünlerde Dünyada sorun yaşanan ülkeler var. Ülkemizin ithal ettiği ürünlerde hiç mi sorun yok” dedi.

"İTHAL ÜRÜNLERDE DENETİM EKSİKLİĞİMİ  VAR"

Türkiye’nin ithal ettiği ürünlerle ilgili yeterli denetim yapılıp yapılmadığı sorgulayan  Ömer Fethi  Gürer, şu soruları gündeme getirdi:

"Ülkemizden çıkış öncesi gönderilen ürünler laboratuvarlardan olumlu rapor alıyor ama yurt dışında iade ediliyor.Türkiye’ye ithal edilen ürünlerde aynı denetim hassasiyeti var mı? ABD’den gelen ceviz, fıstık gibi ürünlerde aflatoksin tespiti yapılıyor mu? Hindistan’dan gelen ürünlerde etilen oksit nedeniyle bir iade yaşandı mı? Bakanlık bu konuda açıklama yapmak zorunda." Dedi.

"GIDA GÜVENLİĞİ ÖNEMLİ”

Gıda güvenliğinin önemine vurgu yapan Gürer, pestisitlerin yoğun kullanımı nedeniyle Türkiye’nin dünya ortalamasının üzerinde bir risk taşıdığını ifade ederek, "Dünyada dekara ortalama 18 kilogram tarım zehri atılırken, Türkiye’de bu miktar 27 kilogram. Bu, çiftçimizin maliyetlerini artırıyor ve çevreye büyük zarar veriyor. Ürünlerimiz yurt dışından iade ediliyorsa, bu laboratuvarların yetersizliği mi, denetim mekanizmalarındaki aksaklık mı? Hem çiftçimizi koruyacak hem de halk sağlığını güvence altına alacak önlemler bir an önce alınmalı." diye konuştu.

İHRAÇ EDİLEN ÜRÜNLERDEKİ GERİ İADELER VAR MI?

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Türkiye’nin gıda güvenliği sorunlarını ve tarımda kullanılan pestisitlere ilişkin Tarım ve Orman Bakanlığı'na çeşitli soru önergeleri de verdiğini açıkladı..

Gürer, 6 Temmuz 2023 tarihinde Tarım Bakanlığı’na verdiği soru önergesinde, 2022 yılı itibarıyla pestisit kalıntısı nedeniyle ihracatının iptal edilerek Türkiye’ye geri gönderilen ürünlerle ilgili bilgi talep ettiğini söyledi. Bakanlıktan gelen yanıtta, söz konusu ürünlerin gümrükte numune alınarak yeniden denetimden geçirildiği ifade edilmiştir.“ denildiğini belirtti. Gürer, cevabın üzerinden bir yıl geçmesine rağmen bu iadelerin hala devam ettiğine dikkat çekerek, bu sorunun çözülmediğini vurguladı

"Türk Gıda Kodeksi’ne uygun olmayan ürünlerin ülkeye girişine izin verilmediği belirtiliyor. Ancak, neden Türkiye’ye gönderilen bu ürünler geri iade ediliyor? İhraç edilen ürünlerdeki aynı sorunlar, yurtdışında yapılan denetimlerde ortaya çıkıyor. Bakanlık, bu konuda daha fazla şeffaflık göstermeli ve denetim mekanizmalarını güçlendirmelidir." dedi.

NİTROFURAN MADDESİ VE YUMURTALAR

Gürer, 24 Temmuz 2023 tarihinde Tarım Bakanlığı’na sunduğu bir diğer soru önergesinde, Tayvan’a ihraç edilen yumurtalarda tespit edilen nitrofuran maddesiyle ilgili olarak yapılan incelemenin sonuçlarını sordu. Ayrıca, nitrofuranın yumurta üretiminde kullanımının insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerini ve bu maddelerin kullanımını engellemek için alınan önlemleri de sorguladı.

Yumurtaların üretiminde nitrofuranın tespit edilmesi durumunda yapılacak işlemlerle ilgili de bilgi talep eden Gürer, "Bu tür tehlikeli maddelerin kullanımı, gıda güvenliğini tehdit etmektedir. Bakanlık, gıda güvenliği konusundaki hassasiyetini artırmalı ve bu tür maddelerin kullanımını tamamen engellemek için etkin bir politika geliştirmelidir." dedi. Bakanlık bu soruları ise yanıtsız bıraktı.

PESTİSİT KULLANIMI VE GIDA GÜVENLİĞİ

Gürer’in bir diğer soru önergesi ise pestisit kullanımına yönelik olduğunu belirti. 2022 yılından itibaren ülkemizde yıllık tarım ilacı tüketiminin ne kadar olduğunu soran Gürer, ayrıca farklı ülkelerde yasaklanan ancak Türkiye’de kullanımına devam edilen pestisitlerin olup olmadığını sordu.

Bakanlık, Avrupa Birliği ve diğer ülkelerde yasaklanan 217 aktif maddenin Türkiye’de de yasaklandığını belirtti. Ancak Gürer, bu yasakların uygulamada ne kadar etkin olduğunu da gündeme getirdi. "Türkiye’de tarım ilaçlarının kullanımının yüksekliği, çiftçiyi ekonomik olarak zorlamakta ve çevreye zarar vermektedir. Pestisitlerin neden olduğu kalıntıların tespit edilmesi, yalnızca Türkiye için değil, tüm dünya da gıda üretimi  içinde  büyük bir risk oluşturmaktadır." dedi.

DENETİM EKSİKLİKLERİNE DİKKAT ÇEKİLDİ

Gürer, Türkiye'de yapılan gıda güvenliği denetimlerinin etkinliğini de sorguladı. İhraç edilen ürünlerin geri iade edilmesinin ardından, aynı ürünlerin Türkiye pazarında da satışa sunulup sunulmadığını ve bu ürünlerle ilgili yapılan denetimlerin yetersiz olup olmadığını sorguladı. "Bakanlık, dışa satılan ürünlerle ilgili yapılan denetimlere ek olarak, iç pazar için de aynı sıkı denetim önlemlerini almalıdır. Çünkü bir ürün yurt dışından iade ediliyorsa, bu ürünün iç pazarda da sorun yaratma ihtimali yüksektir." dedi.

PESTİSİT KALINTILARI VE İHRAÇ SORUNLARI

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Tarım ve Orman Bakanı’na 8 Ağustos 2023 tarihinde verdiği soru önergesinde, Türkiye menşeli meyve ve sebzelerdeki pestisit kaynaklı bildirimler üzerine önemli sorular yöneltti. Gürer, 2022 raporunda Türkiye menşeli meyve ve sebzelerde 430 bildirim yapıldığını, bu bildirimin 2023’ün ilk yarısında 103’e ulaştığını belirtti. Bildirimlerden 80 parti ürünün sınırda reddedilerek Türkiye'ye iade edildiğini ve neredeyse yarısının yasaklı pestisit aktif maddelerini içerdiğinin saptandığını ifade etti.

Gürer, bu bağlamda Tarım Bakanlığı’na şu soruları sordu:

Yasaklı Aktif Maddelerin Kullanımı: Tarım ve Orman Bakanlığı’nın Resmî Gazete’de yasaklı ilan ettiği aktif maddelerin Türkiye’de kullanımı nasıl devam etmektedir?

Denetim ve Önlemler: Gerekli önlemlerin alınmadığı, denetimlerin yeterli ve uygun şekilde yapılmadığı iddiaları vardır. Bu konuda ne gibi adımlar atılmaktadır?

Piyasada Satış ve İmha Durumu: Yasaklı pestisitlerin piyasadan uygun şekilde toplatılmadığı ve hâlâ kullanıldığı iddiaları doğru mudur?

Tarım Bakanı, 2023 yılı itibarıyla 2009 yılından bu yana 223 bitki koruma ürününün aktif maddesinin kullanımının yasaklandığını, ancak piyasada kalan ürünlerin ruhsat sahibi firmalarca toplatılarak imha edildiğini belirtti. Bakan, aynı zamanda Gıda ve Yemde Hızlı Alarm Sistemi (RASFF) üzerinden bildirimlerin yapıldığını ve her bir bildirimin denetlendiğini ifade etti.

Gürer, Bakanlığın açıklamalarına rağmen, konunun hala çözülmediğini belirterek şu ifadeleri kullandı:

"Bakanlığın açıklamaları yeterli değil. Gerçekten bu ürünler piyasadan toplatılmakta ve imha edilmekte midir? Yapılan denetimler, önlenmesi gereken tekrarlayan sorunlara karşı gerçekten yeterli midir?" dedi.

İHRAÇ ÜRÜNLERİ VE GERİ İADELER

Gürer, Tarım Bakanlığı’na ayrıca Rusya'ya ihraç edilen ve geri iade edilen ürünlerle ilgili sorular sordu.

İade Edilen Ürünlerin Sebebi ve Miktarı: Rusya’ya ihraç edilen ve geri iade edilen limon, mandalina, fıstık gibi ürünlerin iade gerekçesi nedir? İade edilen ürünlerin miktarı nedir?

İade Edilen Ürünlerin Durumu: İade edilen ürünler imha edilmiş midir, yoksa başka bir pazarda satılmak üzere kullanılmaya devam edilmiş midir?

Laboratuvar Testleri ve Geçerliliği: İhracat ürünleri, gümrüklerde laboratuvar muayenesinden geçiyor. Laboratuvar sonuçlarının doğruluğu veya geçerliliği konusunda herhangi bir inceleme yapılmış mıdır?

Soruşturma Durumu: İade edilen ürünlerle ilgili bir soruşturma başlatılmış mıdır? Başlatıldıysa, bu soruşturmanın içeriği ve amacı nedir?

PESTİSİT KULLANIMI VE HALK SAĞLIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

Gürer, ayrıca Türkiye’de pestisit kullanımını azaltmaya yönelik yapılan çalışmalar ve bu kullanımın halk sağlığı üzerindeki etkileri ile ilgili sorular da yöneltti:

Türkiye’de pestisit kullanımını azaltmak amacıyla özellikle genç çiftçilere ve yeni girişimcilere yönelik bir eğitim veya teşvik programı düzenlenmiş midir? Bu programlardan faydalanan genç üretici sayısı nedir?

Türkiye, biyolojik mücadele ve organik tarım için yerli pestisit geliştirme konusunda ne kadar ilerleme kaydetmiştir? 2023 yılında bu alanda yapılan Ar-Ge çalışmalarına ayrılan bütçe nedir?

Pestisit kalıntılarının halk sağlığı üzerindeki etkilerini inceleyen bilimsel çalışmalar yapılmış mıdır? Son yıllarda hastalık oranlarında herhangi bir değişiklik gözlemlenmiş midir?

Hatalı pestisit kullanımı nedeniyle yakalanan üreticilere uygulanan yaptırımların caydırıcılık oranı nedir? Tekrarlayan ihlallerin oranı nedir ve bu konuda ek yaptırımlar planlanmakta mıdır?

TİCARET BAKANI'NA VE TARIM VE ORMAN BAKANI’NA SORULAR

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, gıda ve tarım ürünlerinin dış ticaretine dair soruları Ticaret ve Tarım ve Orman Bakanlarına yöneltti. Gürer, 8 Ağustos 2023 tarihinde verdiği soru önergesinde, özellikle yurt dışından Türkiye'ye iade edilen ürünler, pestisit kalıntıları ve GDO'lu ürünler konusunda şeffaflık talep etti.

TİCARET BAKANIN YANITLAR YETERSİZ

Ömer Fethi Gürer, Ticaret Bakanı’na verdiği yazılı soru önergesinde, yurt dışından Türkiye'ye iade edilen tarım ürünlerinin analiz sonuçları ve bu ürünlerin imha süreçlerine dair önemli sorular sormuştu. Ticaret Bakanı, verdiği yanıtta Tarım ve Orman Bakanlığı laboratuvarlarında yapılan denetimleri ve gümrükte gerçekleştirilen kontrolleri açıkladı. Bakan, Türkiye’nin gıda ve tarım ürünlerinde insan, hayvan ve bitki sağlığı alanında denetimler gerçekleştirdiğini, bu denetimlerin bakteriler, virüsler, pestisit kalıntıları, zirai zararlılar, aflatoksin ve GDO’yu kapsadığını belirtti.

Gürer, "Türkiye'de GDO’lu ürünlerin satışı yasak olmasına rağmen, laboratuvar analiz sonuçlarının bu ürünlerin Türkiye'ye girebilme ihtimalini ortaya koyuyor. Bu durum, özellikle ithal edilen ürünlerde de bakteri, virüs, pestisit kalıntısı, zirai zararlı ve aflatoksin gibi sorunların yaşanabileceğini gösteriyor," dedi.

İADE ÜRÜNLERİNİN DURUMU VE PATATESİN SEÇİMİ

Gürer, Türkiye'ye gelen iade ürünlerin akıbetiyle ilgili de önemli bir soru gündeme getirdi: “Neden yalnızca patatesle ilgili imha görüntüleri paylaşıldı? Diğer ürünlerle ilgili neden bu tür bir şeffaflık gösterilmedi?”

CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Tunus’a gönderilen 2.500 ton patateste bitki hastalığının görüldüğünü ve bu hastalığın Türkiye laboratuvarlarında tespit edilmemiş olmasının olasılık dışı olduğunu belirtti. Bu ürünlerin yurt dışına çıkışına kimlerin göz yumduğunu sorarak, imha edilmeden önce bu ürünlerin tespit edilip edilmediğini sorguladı.

"Patatesin imha edilmesi gündeme gelirken, bu işlemin yalnızca patatesle sınırlı kalması dikkat çekicidir. Neden bu tür uygulamalar sadece patatesle ilgili yapıldı? Diğer ürünlerin durumu ne oldu?" diyerek soruları sıraladı.

DEPOLARDA PATATES SORUNU VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Ömer Fethi Gürer, Türkiye’de patates üreticilerinin karşı karşıya olduğu depolama ve fiyat sorunlarını da gündeme taşıdı. Niğde’de yaklaşık 600.000 ton patatesin depolarda beklediğine dikkat çeken Gürer, bu patatesin depolarda çürümemesi için çözüm önerisinde bulundu. "Toprak Mahsulleri Ofisi ve Tarım Kredi Kooperatifi aracılığıyla patates alımı yapılabilir. Bu şekilde 25 liraya kadar yükselen patates fiyatları, 10 lira gibi uygun bir fiyata satılabilir," şeklinde öneriler sundu.

Gürer, ayrıca patatesin depolarda çürümemesi için belirli bir alım fiyatının uygulanmasını ve bu fiyatın üreticiye zarar vermemesi gerektiğini ifade etti. "Patatesin maliyeti 6 lira. Bakanlık, 10 liraya satın aldığında, zarar etmeden hem vatandaşa ucuza patates sunabilir, hem de depolarda çürümenin önüne geçebilir." diyerek üreticiye destek verilmesi gerektiğinin altını çizdi.

İADE ÜRÜNLERİN LABORATUVAR SONUÇLARI VE ŞEFFAFLIK TALEBİ

Ömer Fethi Gürer, Tarım ve Orman Bakanlığı’na seslenerek, Türkiye'ye iade edilen ürünlerin laboratuvar analiz sonuçlarının kamuoyuyla paylaşılmasını talep etti. "Yurt dışından gelen ürünlerin analiz sonuçları hakkında şeffaf bir şekilde bilgi verilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Sadece patatesin durumu hakkında açıklama yapılmakta, diğer ürünlerle ilgili ise hiçbir bilgi paylaşılmamaktadır." dedi.

PATATES ÜRETİCİSİNİN ÇIĞLIĞI!

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Türkiye’de tarımsal üretimde yaşanan sorunları ve patates üreticilerinin karşı karşıya olduğu zorlukları gündeme taşıdı. Gürer, yaptığı açıklamada, çiftçilerin ürünlerini zararına bile satamadığını, depolarda bekleyen patateslerin çürümeye terk edilme riskiyle karşı karşıya olduğunu belirtti.

"DEPOLAR DOLUP TAŞTI, ÇİFTÇİ ZARAR EDİYOR"

Niğde’de patates üretiminin yoğun olduğu köylerde, çiftçilerin depolarını ağzına kadar patatesle doldurduğunu ifade eden Gürer, "Çiftçi, ürettiği patatesi 3 liradan bile satamıyor. Eğer bu ürünler önümüzdeki iki ay içinde satılmazsa çöp olacak. Hatta depolardan çıkarılması bile ek bir masraf doğuracak. Çiftçimiz emek veriyor, üretiyor, ancak emeğinin karşılığını alamıyor." dedi.